7 Mayıs 2011 Cumartesi

Golden Retriever Tarihi

Günümüzde Golden Retriever olarak bildiğimiz ırkın orijini, 19. yüzyılda İskoçya'ya uzanmaktadır.

 Bu dönemde İngiliz aristokratları, aydınları ve ava meraklı aileler, kendileri için en mükemmel av köpeklerini üretmek ve bu köpeklere kendi isimlerini vermek suretiyle soylarının ölümsüz kalmasını sağlamaya çalışıyorlardı. Lovat's Beaufort Setter, The Southesk Setter, The Earl of Seafield ve Lord Ossulton's Black Setter bu çalışmalara örnek teşkil eden bazı isimlerdir.

İskoçya ovalarında avcılık hem spor, hemde bir geçim kaynağıydı. Üreticiler sadece avda pratik kullanımı olan köpekler değil, aynı zamanda güzel görünümlü, güvenilir, dost canlısı ve aile içinde arkadaş olabilecek köpekler üretmeye çalışıyorlardı.

Bir İngiliz aristokrat olan Sir Dudley Marjoribanks (daha sonra Lord Tweedmouth payesini almıştır) eşi Lady İsabel ile Londra Park Lane'de oturmaktaydı. Aynı zamanda büyük bir av meraklısı olan Lord Tweedmouth, Inverness'in güney batısında, Loch Ness yakınlarındaki Guisachan kasabasında bir malikaneye de sahipti.

Guisachan'ın konumu Lord Tweedmouth'un istediği karakteristiklere sahip bir av ve refakat köpeği üretebilmek için çok uygundu. 1865 yılında Brighton'da bir ayakkabı tamircisinden "Nous" (Gal dilinde Wisdom) adında sarı renkli bir Retriever satın aldı. Nous Haziran 1864 doğumluydu ve kayıtlara geçirilmemiş Lord Chichester'e ait Black Wavy-coated Retiever batının tek sarı yavrusuydu.

Wavy Coated Retriever, Newfoundland ve Irish Setter'in çaprazlanmasıyla elde ediliyordu. "Nous" mükemmel bir yüzücüydü ve Guisachan'da yapılan av aktivitelerine çok çabuk adapte olmuştu.

1868 yılında "Nous", günümüzde soyu tükenmiş olan, Tweed Water Spaniel ırkı "Belle" isimli dişi köpekle çiftleştirildi.

"Belle" Tweed nehri yakınlarında, Ladykirk kasabasında oturan David Roberson'dan temin edilmişti. "Belle", "Nous" ile olan çiftleşmesinden 4 adet sarı dişi yavru doğurdu.

"Ada","Primrose", "Crocus" ve "Cowslip" isimleri verilen bu dört yavru, Lord Tweedmouth'un Golden'lerinin köklerini oluştururlar.

Tweed Water Spaniel, dayanıklı, gözüpek ve çoğunlukla toplayıp getirme işlerinde kullanılan bir ırkır. Eski dönemlerde, İngiliz kıyı yerleşimlerinde halk tarafından her türlü deniz koşulunda kulanılmakta olan sert, kuvvetli ve kaba yüzücü köpeklerin soyundan gelmektedir. Tweed Water Spaniel, günümüz modern Golden karakterine zeka ve toplama yeteneğini kazandırmıştır.

"Crocus" Edward Marjoribanks'a, "Ada"'da Lord Tweedmouth'un yeğeni 5. Earl of Illchester'a verildi. "Ada", günümüzde "Melbury" olarak isimlendirilen ve "Illchester soyu" olarak bilinen Golden çizgisinin başlangıcını oluşturur.

Lord Tweedmouth "Cowslip" ve "Primrose" isimli köpekleri kendisi için tuttu. 1868-1889 yılları arasında programlı olarak bu köpekleri ve yavrularını çeşitli şekillerde çiftleştirmeye devam etti.

1872 yılında "Cowslip"'i başka bir Tweed Water Spaniel ile çiftleştirdi. Bu çiftleşmeden doğan "Topsy" isimli köpeği de soyuna avcılık yetenekleri katabilmek amacıyla bir Black Wavy Coat Retriever olan "Sambo" ile çiftleştirdi. Bu çiftleşmeden 1877 yılında "Zoe" dünyaya geldi.
   

Lord Tweedmouth köpeklerinin avcılık yeteneklerini daha da geliştirmek istiyordu. Bu amaçla, "Cowslip" Edward Majoribanks'ın Kızıl Setter'i ile çiftleştirildi. Bu çiftleşmeden "Jack" ve "Gill" dünyaya geldi. "Jack" "Zoe" ile çiftleştirildi ve 1884 yılında 4 sarı yavrudan birisi olan "Nous II" dünyaya geldi.

Köpeklerin iz sürme yeteneklerinin geliştirilmesi için bir başka outcross çalışmasıyla kum rengi bir Bloodhound üretim programına eklendi.

"Gill", "Tracer" isminde bir başka Wavy Coated Retriever ile çiftleştirildi. 1887 yılında 10 siyah yavrudan birisi olan "Queenie" dünyaya geldi. Daha sonra, "Nous II" ve "Queenie" eşleştirildi. 1889 yılında "Prim" ve "Rose" adı verilen 2 sarı yavru dünyaya geldi.

"Prim ve Rose" Lord Tweedmouth tarafından üretim kayıtlarına alınmış son yavrulardı. Bu kayıtlardan 6 sene sonra 1894 yılında Lord Tweedmouth hayata gözlerini yumdu.

Lord Harcourt Guisachan daki av partilerinin müdavimi idi. Aynı zamanda Tweedmouth'ların aile dostu da olan Viscount Harcourt Lord Tweedmouth'un köpeklerine Golden Retriever adını veren kişi olarak da bilinir.

Viscount Harcourt 1904 yılında Guisachan'dan iki yavru satın alır.
Birisi "Prim" yada "Rose"'un soyundan olan 1898 doğumlu "Lady"'nin yavrusu diğeri de 1902 doğumlu "Luna" nın yavrusudur.

Majoribanks'ın Lady'sinin erkek torunu ve "Rose"'un torununun yavrusu olan "Glen" ve "Haddow", "Culham" çiftliğinin Golden Retriever üretiminin temelini oluşturan köpekler olmuştur.

"Culham Brass" ve "Culham Copper", ünlü "Culham Kennel" adı altında üretilmiş ilk Golden Retriever ırkı köpeklerdir.
  
Aynı dönemde, Bayan Winifred M.Charlesworth'de Golden Retriever üretim çalışmalarına dahil oldu. Norfolklu bir sporcu olan Parson Upcher'dan esinlenerek 1906 yılında "Normanby Beauty" isimli köpeği satın aldı. "Normanby Beauty" 1908 yılında "Culham Brass" ile çiftleştirildi.


Bu dönemde sadece Lord Harcourt, Bayan Charlesworth ve Earl of Shrewsbury Golden Retriever üretimi ve tanıtımı ile ilgileniyorlardı. Bayan Charlesworth "Normanby Sandy", "Normanby Campfire" ve "Normanby Destiny" isimli ünlü köpeklerin sahibiydi.

Earl of Shrewbury'nin "Normanby Dandelion" isimli köpeğini de alarak Golden Retriever ırkının görünüşünün ve karakterinin 1920'li ve 1930'lu yıllarda tam anlamıyla yerleşmesine öncülük etmiştir.

Bayan Charlesworth 1954 yılında ölümüne kadar Golden Retriever ırkının İngiltere'de gelişmesine ve yaygınlaşmasına en fazla etki eden kişi olarak bilinir.

Bayan Charlesworth'ün üretimlerinde kullandığı "Normanby" eki, doğum yeri olan "Normanby Hall"'dan gelmekteydi. 1914 yılında ünlü Cruft's Dog Show'a katılan "Normanby Cadmium" isimli köpek kayıtlara bir yazım hatası neticesinde "Noranby Cadmium" olarak geçirilmişti. Yarışmada şampiyon olan "Normanby Cadmium" bu hata farkedilince ödülü sahibinden geri alınmıştı.

"The Kennel Club" 1903 yılında ırkı tanıdığını açıkladı. O dönemde "Flat Coat Golden" olarak isimlendirilen ırk, 1904 yılı itibarıyla arazi yarışmalarında boy göstermeye başladı. 1908 yılında "Culham Brass" ve "Culham Copper" Bench Şampiyonasında birincilikler alan ilk Goldenlar oldular. Ünlü Cruft's Dog Show'da ve Crystal palace'da gösterilere çıktılar. 1911 yılında "Golden Retriever Club of England" kuruldu ve GR ayrı bir ırk olarak kabul edilmeye başlandı.

Amerika kıtasına ilk Golden'lar 1890 yıllarında ithal edilmeye başlandı, ancak ilk kayıtlı Golden, Lord Tweedmouth'un en küçük oğlu Archie Marjoribanks'in Teksas daki aile çiftliği "Rocking Chair"'i işletmek için kıtaya gelirken yanında getirdiği "Lady" isimli köpek, ünlü "Culham Brass"'ın atalarından birisiydi.

Kıtaya seyahat edenler, Amerika'ya köpekleri Kanada üzerinden getiriyorlardı. Kanada'da 1915 yılında kurulan "Ottershaw Kennel", "Culham Brass" ve "Normanby Beauty" çiftleşmesinden dünyaya gelen "Normanby Balfour" isimli köpeği temel alarak üretim yapıyordu. AKC (American Kennel Club)'ye Golden Retriever olarak kaydı yapılan ilk köpek, Kasım 1925 de Robert Appleton'un "Lomberdale Blondin" isimli köpeğidir.

AKC Golden Retriever ırkını resmi kayıtlarında 1932 yılından itibaren ayrı bir ırk olarak tanımıştır. 1938 yılında da "Golden Retriever Club of America" kurulmuştur.

Normanby Sandy ve Balfour

Kanada'nın Winnipeg kasabasında, 1918 yılında Bert Armstrong tarfından kurulan "Gilnockie Kennels" ile Albay Samuel Magoffin'e ait "Rockhaven Kennels" köpek üretimi yapmaktaydılar. Bert Armstrong'un ölümüyle bu iki çiftlik birleşti ve Denver Colorado'ya taşındı. 26 Mayıs 1929 tarihinde Amerika ve kanada'nın ilk şampiyon Golden Retriever'ı olan "Speedwell Pluto" dünyaya geldi.
   
Sonraki birkaç yıl "Rockhaven kennels" çok başarılı üretimlerine devam etti, "Pluto"'dan sonra ikinci ve üçüncü şampiyonluklarını da "Wilderness Tangerine"(İngiltere'den ithal) ve "Rockhaven Harold" ile aldı. "Speedwell Pluto"'nun yavrularından "Rockhaven Lassie" de aynı yılda Kanada şampiyonu oldu.

İlk dönemlerde Golden Retriever soyunda en fazla ekileri olan köpekler, "Speedwell Pluto", "Gilnockie Coquette", "King Alphonzo","Happy Duke","Holway Barty" ve "Asterling Aruba"'dır.

Pluto

Golden Retriever, FCI (Federation Cynologique Internationale) tarafından 24.06.1987 tarih ve 111 sıra numarası ile Grup 8, Sınıf 1 Retrievers kategorisinde "with working trial"(iş kapasitesi testiyle) eki ile tanımlanmıştır.

2 yorum: